Voordat ik moeder werd, wist ik weinig tot niets over slaapprogressies. De term kwam af en toe voorbij in mijn werk als pedagogisch medewerker, maar ik kon er nooit een duidelijke voorstelling van maken. Toen Lux geboren werd, kreeg de term pas echt betekenis. Hoewel wij gelukkig niet veel problemen hadden, waren er sporadische periodes waarin hij, en dus wij, minder goed sliepen, meestal vanwege verkoudheid of een virus.
Lux zijn slaapprogressies duurden meestal niet langer dan twee tot drie weken. Voor ouders die minder geluk hebben en nachtenlang door het huis lopen, wiegend en hopeloos, volgt hier een overzicht van verschillende slaapprogressies en enkele tips om deze periodes door te komen.
Mensen die zeggen dat ze hebben geslapen als een baby, hebben nooit een baby gehad.
- quote
Wat is een slaapprogressie?
Een slaapprogressie is een periode waarin je kindje plotseling vaker wakker wordt 's nachts en moeilijk terug in slaap komt. Je kindje kan onrustig en huilerig zijn of juist klaarwakker en vrolijk.
4 maanden
Deze slaapprogressie wordt gezien als de meest heftige die je kindje doormaakt. Je kindje maakt een hoop ontwikkelingen door rond deze fase (o.a. oefenen met omrollen) en kan langer slapen zonder voedingen. Het gaat leren om slaapcycli aan elkaar te koppelen. Dit vergt alleen wel wat oefening en gaat niet zonder slag of stoot. Ook voor jezelf als ouder gebeurd er een hoop rond deze periode. Veel moeders zijn wellicht weer rustig begonnen met werk of beginnen met het afbouwen van de borstvoeding. Je bent net een beetje gewend aan het leven met een baby en dan ineens is jullie ritme weer even helemaal zoek. Deze progressie kan tot 6 weken duren, afhankelijk van hoe je kindje deze periode doormaakt. Niet ieder kind heeft er evenveel last van. Het belangrijkste is dat je er voor je kindje kan zijn en het 's nachts kan helpen om rustig weer in slaap te vallen. Je kan je kindje nog niet verwennen of "verpesten" met slaap associaties. Een extra flesje, speen of even wiegen kunnen op dat moment een verdere nachtrust bevorderen.
8 maanden
Net als je weer gewend bent aan langer doorslapen 's nachts dient de volgende slaapprogressie zich aan: die van 8 maanden. Wederom is je kindje op verschillende gebieden zich druk aan het ontwikkelen en de reden van slechter slapen kan dan ook door verschillende oorzaken komen.
- Lichamelijke ontwikkeling: oefenen met tijgeren, zitten, kruipen of optrekken. Ook gaat je kindje deze periode waarschijnlijk over van 3 naar 2 slaapjes overdag.
- Mentale ontwikkeling: objectpermanentie (lees meer in het artikel over het eerste levensjaar), verlatingsangst.
- Nieuwe voeding: bijvoorbeeld brood, pasta, rijst
- Doorkomende tandjes
- Groeipijn
Wat de oorzaak ook is, het effect blijft hetzelfde: onrustige nachten. Deze periode duurt wederom tussen de 2 en 6 weken en is ook voor ieder kind weer anders. Hier werd hij 2 weken lang iedere nacht wakker tussen 04.00 en 06.00. Soms viel hij zelf weer in slaap, soms gaven we een flesje, soms gingen we er maar uit. Acceptatie van de situatie was op dat moment het beste en gaf het meeste rust voor iedereen.
12 maanden
De slaapprogressie rond 12 maanden vond ik persoonlijk de heftigste tot nu toe. Na een jaar ouderschap heb je al een behoorlijke slaapschuld opgebouwd en om dan ineens weer gebroken nachten te hebben is best intens. Niet alleen de nachten zijn wisselend, ook de slaapjes overdag zijn een rommeltje. Soms 1 slaapje tussen de middag en soms weer 2. Ik probeer goed op zijn vermoeidheidssignalen te letten en me niet te veel druk te maken als hij een slaapje mist. Deze fase gaat ook weer over, toch? 😉
18 maanden
Rond achttien maanden kan je kindje weer een periode van minder goed slapen doormaken. Dit kan samenhangen met taalontwikkeling, een sterker eigen willetje, en verlatingsangst. Veel kinderen gaan in deze periode van twee naar één slaapje overdag. Consistentie in de slaaproutine is nu erg belangrijk. Voorspelbaarheid en duidelijkheid helpen je kindje om zich aan te passen.
24 maanden
De "ik ben twee en ik zeg nee" fase is aangebroken. Deze fase begint niet precies op de tweede verjaardag maar kan ook een aantal maanden eerder of later starten. Ieder kind ontwikkelt zich op zijn of haar eigen tempo. Hierdoor kan er ook weer een strijd ontstaan rond het slapen en middagdutje. Omdat er ontzettend veel gebeurd in de ontwikkeling is het belangrijk om goed naar je kind te blijven kijken. De meeste kinderen hebben rond deze periode nog wel een middagdutje nodig om bij te komen van alle indrukken van de dag. Bij het ene kind zal je deze slaapprogressie goed op merken, terwijl het andere kind hier wellicht helemaal geen last van heeft. Als je kindje echt niet meer wilt slapen kan een rustmoment met een paar knuffels of een (luister) boekje de prikkelverwerking ook helpen.
Tips om een slaapprogressie door te komen:
1. Zorg goed voor jezelf: Slaapgebrek is zwaar en kan leiden tot een kort lontje en lagere concentratie. Probeer de nachten (als dat kan) zoveel mogelijk te verdelen en af en toe een extra uurtje slaap te pakken.
2. Slaapassociaties: Maak keuzes die werken voor jouw gezin. Wij geven bijvoorbeeld een klein flesje als Lux voor 5.30 wakker wordt. Dit kan tijdelijk eerder wakker worden veroorzaken, maar meestal is het na een of twee weken weer over.
3. Laat je kindje niet alleen huilen: Voor jonge baby's is het zeer onverstandig om ze alleen te laten huilen. Dit bouwt stress op die ze daarna weer moeilijk kunnen afbreken. Aanwezig en beschikbaar zijn is erg belangrijk.
4. Boeken over Slaapritme: Er zijn veel boeken op de markt over slaaptraining. Ik heb het boek 'droomritme' gelezen, maar uiteindelijk werkte dit niet echt voor ons.
5. Slaapcoach: Een slaapcoach kan persoonlijke tips en informatie geven die zijn afgestemd op jouw situatie.
Wat werkte voor jou goed tijdens een slaapprogressie periode? Deel je tips hieronder in de reacties.
Reactie plaatsen
Reacties